ΛΑΝΘΑΝΟΥΣΙ ΟΜΩΣ ΑΥΤΟΥΣ ΤΑ ΤΩΝ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΙΩΝ ΚΑΤΟΡΘΩΜΑΤΑ ΑΛΛΟΙΣ ΠΡΟΣΑΠΤΟΝΤΕΣ

Κάποτε, στα ιερά χώματα της Λακεδαίμονος, συναντήθηκε η σκέψη μου με την Αρετή, την ερωτεύτηκε κι ακόμη να γυρίσει πίσω. Πάνε χρόνια πολλά... Η απουσία της με έκανε δύστροπο, περίεργο, σκληρό - ποτέ όμως άδικο - και ένα σωρό άλλα που όλα όμως περιγράψουν την ίδια αφιλτράριστη, ωμή συμπεριφορά που πηγάζει από τα βάθη των συναισθημάτων, από την καρδιά, όχι το μυαλό. Έτσι, συνήθισα να τα λέω με τ΄ όνομά τους και πλέον, και να ήθελα, είμαι πολύ μεγάλος για να αλλάξω.

Σήμερα γιορτάζει η πατρίδα μου, η Μάνη και μαζί της (θα έπρεπε να γιορτάζει) όλος ο απανταχού Ελληνισμός. Η πολύ περίεργα διαιρεμένη από το 1937 Μάνη, με τούς πατριώτες μου να σιγοντάρουν αυτό το διαίρει και βασίλευε αναπαράγοντας συνεχώς τα περί Μεσσηνιακής και Λακωνικής Μάνης… Δεν μας έφταναν οι άλλοι, ας βγάλουμε τα μάτια μας και μόνοι μας δηλαδή. Ομως η Μάνη ήταν, είναι και όσο κι αν προσπαθήσουν, όποιοι κι αν προσπαθήσουν, θα μείνει μία και Λακωνική για πάντα. Εύχομαι οι συμπατριώτες μου να καταλάβουν επί τέλους ότι παίζουν παιχνίδια ξένων όταν αναπαράγουν τέτοιες επικίνδυνες ανακρίβειες. Για μας, όσο μπορώ εγώ τουλάχιστον να θυμάμαι από τους παππούδες μου, η Μάνη λεγόταν Μέσα, Εξω, Προσηλακή και Αποσκιερή. Όλα τα άλλα ονόματα ήταν νάχαμε να λέγαμε…

Η επανάσταση του 1821 θα έπρεπε να εορτάζεται από όλους τους Έλληνες στις 17 του Μάρτη και όχι στις 25, αλλά... Είναι πολλά τα ¨αλλά¨... Κάποια άλλη φορά θα τα εκθέσω για λόγους αρχείου, δεσμεύομαι, αλλά όχι τώρα. Για τώρα αρκεί να πώ ότι το χωριό μου ηλεκτροδοτήθηκε επί επταετίας... Ναι, καλά διαβάσατε, ενώ κάποια χρόνια αργότερα έφτασε μέχρι εκεί και το τηλέφωνο. Νερό από την στέρνα μέχρι που καταφέραμε να συμφωνήσουμε με τα γύρω χωριά και να μοιραζόμαστε όλοι λίγες ώρες κάθε μέρα μία βρύση... Ολα αυτά τον 20ο αιώνα! Είναι λοιπόν πάρα πολλά τα ¨αλλά¨ και οι λόγοι που οι πρωτομάστορες της ελευθερίας από αρχαιοτάτων χρόνων ήταν αποδέκτες φθόνου αντί ευγνωμοσύνης. Πολλοί οι λόγοι που εντέχνως και πονηρά τους απογυμνώνουν σιγά αλλά σταθερά από την ιστορία τους και την τιμή που δικαιωματικά τους ανήκει, αποδίδοντας σε άλλους τα δικά τους επιτεύγματα. Λανθάνουσι όμως αυτούς τα των Λακεδαιμονίων κατορθώματα άλλοις προσάπτοντες, για να παραφράσω μία καταπληκτική φράση του Διογένη Λαέρτιου. Λανθάνουσι... Ας είναι. Η Μάνη, όπως και η πρόγονός της, η αρχαία Σπάρτη, ουδέποτε υπήρξε ετερόφωτη. Τους αφήνουμε να λένε, να γράφουν, να γιορτάζουν, αλλά μέσα τους όλοι ξέρουν την αλήθεια. αφού όποια πέτρα της ιστορίας κι αν σηκώσουν θα μας βρούν από κάτω. Πάντα οι ίδιοι, πάντα αδούλωτοι, πάντα ελεύθεροι και πάντα πρόθυμοι να προσφέρουμε απλόχερα το αίμα μας για όλους του Έλληνες και την γλυκιά μας πατρίδα. Πάντα... Χωρίς ανταλλάγματα, χωρίς απαιτήσεις, εκτός από μία: να μας αφήσουν στην ησυχία μας. Δεν μπόρεσαν όμως να το αντέξουν αυτό... Δεν κατάφεραν ποτέ να χωνέψουν ότι δεν είχαμε αφέντες ούτε ανάγκη κοινωνικών εύγε από ¨ξένους¨, γιατί οι πιό επικίνδυνοι άνθρωποι για το κάθε κατεστημένο είναι εκείνοι που δεν έχουν ανάγκη κανέναν και τίποτα. Και η φάρα μας δεν είχε ποτέ ανάγκη κανέναν και τίποτα. Αυτοί ήμασταν πάντα. Αυτοί είμαστε και αυτοί θα παραμείνουμε όσο έστω και ένας Μανιάτης αναπνέει ακόμη.

Η Μάνη μπορεί να είναι σκληρή αλλά είναι δίκαιη και η δικαιοσύνη πλάθει ομορφιά. Αγρια ομορφιά, αυτό είναι αλήθεια, αλλά απαράμιλλη και μοναδική, τόσο στον τόπο όσο και στους ανθρώπους της. Λένε ότι μία αληθινή γυναίκα πρέπει πάντα να σου αφήνει μία όμορφη αίσθηση, όπως ένα καλό κρασί, που για πολύ ώρα αφού το πιείς το γεύεσαι ακόμη... Σπάνιο, σίγουρα, αλλά ίσως γι΄ αυτό ακριβώς να τον αποζητούμε αυτόν τον αισθησιασμό σαν θησαυρό. Μία τέτοια γυναίκα, δεν χρειάζεται ειδικές γιορτές και πανηγύρια. Γιορτάζει κάθε ημέρα, κι όσες φορές κι αν την δείς, πάλι δεν σου φτάνουν. Σε κάνει να βλέπεις ήχους, να ακούς χρώματα, να γεύεσαι ζωή… Αυτό σου κάνει η Μάνη, σαν μία πανέμορφη μανιατοπούλα σε κάνει να αισθάνεσαι αυτά που δεν φαίνονται και κάθε φορά που την αγγίζεις, κάθε φορά που τα πόδια σου πατούν το αρχέγονο ιερό της χώμα, σαν τον Ανταίο, σε φορτίζει με δύναμη και ενέργεια που δεν έχει δεύτερη σ΄ όλη την πλάση. Γιατί είναι η Μάνα μας η Μάνη… Η μάνα μας που το όνομά της δεν έχει την παραμικρή σχέση με την αρρωστημένη τρέλα ή την παράνοια που προέρχεται από κάποια ασθένεια και την επακόλουθη διάβρωση του μυαλού. Η μανία όπως την εννοεί ο αρχαιοελληνικός όρος, συνδέεται με το μένος, δηλαδή την δύναμη και δηλώνει πολύ συγκεκριμένα την εξαιρετικά αυξημένη, την υπερβατική και εκστατική κατάσταση στην οποία βρίσκεται ένας άνθρωπος όταν ¨μπεί μέσα του ο Θεός¨… Όταν δηλαδή είναι ¨ενθουσιασμένος¨ (¨ένθεον τι και πολεμικόν¨ έλεγαν οι ξένοι ότι παρατηρούσαν όταν έβλεπαν τους Σπαρτιάτες) και οι ψυχικές, διανοητικές και σωματικές του ικανότητες ξεπερνούν τα συνήθη όρια. Πρόκειται για μία μυσταγωγική προσέγγιση με το Θείον, κάτι που τόσο στην αρχαία Σπάρτη όσο και στην Μάνη, ήταν και συνεχίζει να είναι θεμελιώδες. Μάνη λοιπόν και Μανιάτης δεν σημαίνει τον μανιακό και τον τρελό, αλλά κάτι πολύ διαφορετικό, κάτι πολύ πιο ιερό από μια απλή τρέλα της στιγμής.

Συνεπώς, να μην βιάζονται ορισμένοι να δηλώσουν ικανοποιημένοι με το ότι έχουν κατανοήσει κάτι τόσο σοβαρό και να γράφουν ανακρίβειες ενώ στην πραγματικότητα έχουν - ίσως - συλλάβει μερικά γεγονότα και αυτά μόνο περιγραφικά. Η κατανόηση λόγων και αιτιών προαπαιτεί πολύ περισσότερα από μία, έστω αντικειμενική (ό, τι κι αν σημαίνει αυτό) περιγραφή. Συνηθίζω να λέω ότι άλλο πράγμα τα δεδομένα, άλλο η πληροφορία, εντελώς άλλο η γνώση και τέλος κάτι πολύ διαφορετικό η σοφία. Από το ένα σκαλί στο άλλο η διαφορά δεν είναι μόνο ένα σκαλοπάτι. Είναι εντελώς άλλο επίπεδο ύπαρξης.

Όπως κάνουν τώρα με τα περί Μεσσηνιακής και Λακωνικής, έτσι έκαναν πάντα εκείνοι οι ¨προστάτες¨ μας που έσπευσαν να δημιουργήσουν ένα κράτος πάνω στις θυσίες και το χυμένο αίμα των Μανιατών και των Ελλήνων, όπως όμως τους βόλευε αυτούς. Εβδομήντα ψυχές που έδωσε το Μαυρομιχαλέϊκο στην ελευθερία της πατρίδας δεν τους έφταναν. Επρεπε να τους διασύρουν και να σπιλώσουν την αξιοπρέπεια και την αξιοπιστία τους για να μην μπορούν να σταθούν εμπόδιο στα τερατουργήματα που άρχισαν άμεσα οι μεγάλοι εκείνοι αρχιτέκτονες να χτίζουν στην απελευθερωμένη Ελλάδα. Τερατουργήματα πολιτικά, οικονομικά και εν πάσει περιπτώσει κοινωνικά, τα οποία δεν είχαν την παραμικρή σχέση με την Ελληνική ιδιαιτερότητα. Τίποτα το ελληνικό δεν υπήρχε στην δομή του νέου κράτους και για να εμπεδώσουν αυτήν τους την ανομία, χρησιμοποίησαν το παλιό αλλά πάντα αποτελεσματικό διαίρει και βασίλευε (στο οποίο επίσης πάντα, ήμασταν επιρρεπείς). Έτσι μας κράτησαν 200 ολόκληρα χρόνια φορτωμένους με χρέη, έτσι θα μας διαλύσουν όταν το αποφασίσουν. Εκτός και αν ξυπνήσουμε… Εκτός και αν ξαναγυρίσουμε στις δικές μας πατροπαράδοτες αξίες. Αν ξαναθυμηθούμε όχι μόνο ποιοί είμαστε αλλά τι είμαστε και ότι ήθη όπως για παράδειγμα ο σεβασμός των νέων προς τους ηλικιωμένους δεν είναι ένας άχρηστος αναχρονισμός αλλά μία βαθιά, ελληνική κατανόηση της δύναμης του κυρίαρχου Χρόνου. Διαφορετικά, όλο αυτό το αίμα που χύθηκε, πήγε τζάμπα… Χαμένο… Καύσιμο στα λαθροκάραβα που τόσο πρόστυχα και προδοτικά αλλοιώνουν την πατρίδα μας δημογραφικά την ώρα που, βολικά, οι Έλληνες έχουν ξεπεράσει έναν ολόκληρο χρόνο με απίστευτους περιορισμούς του υπερτάτου τους αγαθού, της ατομικής τους ελευθερίας. Γιατί αγαπητοί μου, μια φορά και ένα καιρό, αυτό όριζε ο Νόμος ως υπέρτατο αγαθό. Γι αυτό χύθηκαν ποτάμια αίμα... Γι αυτό πολεμήσαμε... Κάποτε όμως το πήραν χαμπάρι και το άλλαξαν βάζοντας στην θέση του την Ζωή. Ας είσαι σκλάβος δηλαδή, αρκεί να είσαι ζωντανός! Πόσο Ελληνικό είναι αλήθεια αυτό; Πόσο;

Όσο και να μην χωνεύω τον Αρχίλοχο, η περιγραφή του για μια χαμένη μάχη δεν μου βγαίνει από το μυαλό.

Η τύχη ανέτειλε στον ουρανό τους

κι ώσπου να πιάσουνε δουλειά οι ακοντιστές μας,

είχε ήδη αποφασίσει μεσημέρι.

Μόνο οι κραυγές μας πρόλαβαν ν' αντισταθούν...

Xόρτασε ψοφίμι ο Άδης.

Να μην προλάβει λοιπόν να χορτάσει. Αυτό που τρώει την ελληνικότητά μας, ας μην το αφήσουμε να χορτάσει. Η πατρίδα ακόμη αιμορραγεί. Ας μην την αφήσουμε να πεθάνει.

ΖΗΤΩ Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821

ΖΗΤΩ Η ΜΑΝΗ

ΖΗΤΩ ΤΟ ΕΘΝΟΣ

Ηλίας Καζακέας

17 Μαρτίου, 2021