ΠΡΩΙΝΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ

Μπορεί ο χρόνος να σε αλλάζει απ' έξω, αλλά μόνο οι άνθρωποι μπορούν να σε αλλάξουν από μέσα. Είναι αναγκαίο λοιπόν να επιλέγουμε με σύνεση με ποιούς αποφασίζουμε να ξοδέψουμε τον χρόνο μας και να θυμόμαστε ότι οι άνθρωποι είναι περισσότερο αυτό που κρύβουν παρά αυτό που δείχνουν. Αν δεν μπορείς να ακούσεις αυτό που δεν σου λένε και να διαβάσεις τις σιωπές τους, θα περιτριγυρίζεσαι μονίμως από γνωστούς αγνώστους.

Την ζωή μας δεν την χαρακτηρίζει μόνο το τι έχουμε βιώσει, αλλά πολύ περισσότερο το πως έχουμε αντιδράσει σε ότι μας έχει συμβεί και το πως το έχουμε διαχειριστεί. Την χαρακτηρίζει το άν στην διαχείρησή μας αυτή λειτουργήσαμε με οδηγό την αλήθεια ή την σύμβαση. Και αν τελικά αποφύγαμε την αλήθεια και ενδώσαμε στην εκλογίκευση με μοναδικό στόχο την αιτιολογία και γιατί όχι, ακόμη και αυτήν την δικαιολογία.

Κατά έναν πολύ περίεργο τρόπο, ο άνθρωπος τείνει μονίμως να επιβραβεύει εκείνους που θα έπρεπε κανονικά να ελέγχει, συμπεριλαμβανομένου και του εαυτού του. Αυτό, μαζί με την εσφαλμένη, θολή αλλά πρόσκαιρα συμφέρουσα για τον ίδιο εστίαση στην αναζήτηση της αλήθειας κάπου ανάμεσα στο πεπραγμένο και στο αισθητό, τον κάνουν να νομίζει εαυτόν κατά πολύ μεγαλύτερο του μεγέθους του και κατά πολύ σημαντικότερο της αξίας του. Αμεσα επακόλουθα η αιτιολογία, η δικαιολογία και τελικά το αυτοεκδιδόμενο συγχωροχάρτι του Πάπα... Ετσι ξανά πρός την δόξα τραβά, επιβραβεύοντας ακόμη περισσότερους. Και η ζωή συνεχίζεται αλλά ακόμη σημαντικότερα, επαναλαμβάνεται.

Παράδειγμα οι αναμνήσεις. Οσο λοιπόν ισχύει αυτή η συμπεριφορά, οι αναμνήσεις του παρελθόντος έχουν την ενέργεια και την δύναμη να στοιχειώνουν το σήμερα και δεν είναι πιά παρελθόν αλλά παρόν. Κι όσο το παρελθόν ταυτίζεται με το παρόν, τόσο το μέλλον ξεμακραίνει. Αγνωστο το μέλλον, γνωστό το παρελθόν και ο άνθρωπος, ιδιαίτερα όταν μεγαλώνει και χάνει τις αντιστάσεις της αμφισβήτησης που συνοδεύει την νεότητα, προσκολλάται ενσυνείδητα στο δεύτερο γιατί φοβάται το λάθος, αφού όσο μεγαλώνουμε μπαίνουμε όλο και βαθύτερα μέσα στα γρανάζια μιάς κοινωνίας που μας εκπαιδεύει περισσότερο στην αποφυγή του λάθους παρά στην δημιουργία. Αντίθετα με τα παιδιά που δεν φοβούνται την αποτυχία, οι μεγαλύτεροι την τρέμουν, γιατί ισοδυναμεί με κοινωνική στασιμότητα ή ακόμη και οστρακισμό. Μεγαλώνουμε λοιπόν μαθαίνοντας "να μην χάνουμε" αντί να κερδίζουμε, με αποτέλεσμα να συνηθίζουμε στην ήσσονα προσπάθεια αντί στο να ξεπερνούμε τον εαυτό μας. Έτσι, δεν δινόμαστε ούτε στις σχέσεις μας, ούτε στην εργασία μας, ούτε στα όνειρά μας, ούτε πουθενά. Κρατάμε "καβάτζες" και επιτρέπουμε στον φόβο της αποτυχίας να κάμψει την δημιουργικότητά μας και στις αναμνήσεις να έρχονται όλο και περισσότερο να μας στοιχειώνουν, μέχρι να μας ακινητοποιήσουν.

Ισως πρέπει να μιμηθούμε τα παιδιά. Ισως πρέπει να τολμήσουμε να πατήσουμε αχαρτογράφητες περιοχές... Να ξαναθελήσουμε σαν κι αυτά να κάνουμε αντί να σκεφτόμαστε τι κάναμε... Αλλιώς ο φόβος της αποτυχίας θα κλιμακώνεται, θα δυναμώνει, μέχρι να μας αποξενώσει τελείως από την ίδια μας την φύση.

Ισως πρέπει κάποια στιγμή να χωνέψουμε ότι χωρίς την αποδοχή της αποτυχίας ως πιθανότητας, δεν μπορεί να υπάρξει ούτε προσπάθεια, ούτε δημιουργία, ούτε πρόοδος.

Ηλίας Καζακέας

(Αποσπάσματα από παλαιότερα αλλά ακόμη επίκαιρα κείμενά μου, ένα βροχερό αλλά όμορφο Σαββατιάτικο πρωινό).