ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ

"Modesty will get you nowhere and arrogance will end up humbling you every single time. Be neither. If anything, be kind... first to yourself so you learn how, and then to others". I wrote this same day last year. Still, same thoughts, same feelings. If anything in your life, be kind...

----

"Η μετριοπάθεια δεν σε αφήνει να δημιουργήσεις και η αλαζονεία καταλήγει στην ταπείνωση κάθε φορά. Μην είστε τίποτα από τα δύο. Αν πρέπει οπωσδήποτε να είστε κάτι, να είστε "καλοί"... Πρώτα πρός τον εαυτό σας, για να μάθετε το πώς, και μετά προς τους άλλους".

Αυτά έγραφα πέρσυ τέτοια μέρα. Σήμερα, ένα χρόνο μετά, ίδιες σκέψεις, ίδια συναισθήματα. Αν πρέπει να είναι κάτι ο άνθρωπος, τότε ας επιλέξει να είναι καλός. Γιατί τα χρόνια μπορεί να πέφτουν όπως το χιόνι στο βίντεο και να βαραίνουν τις πλάτες μας, αλλά τελικά δεν μας κάνουν σοφότερους αφού η σοφία δεν είναι αντικείμενο της ποσότητος αλλά της ποιότητος. Με το πέρασμα και αυτού του χρόνου, δεν καταφέραμε πάλι να μάθουμε ποιοί είμαστε και πολύ σπουδαιότερα τι είμαστε. Οντα που έχουν ελεύθερη βούληση, ή αυτό δεν είναι παρά το όνομα μιάς ακόμη ενεργούς θεωρίας όπως αποκαλούν οι φυσικοί τις παραδοχές που κάνουν ώστε να μπορούν να διαχειριστούν έναν κόσμο που δεν καταλαβαίνουν; Επιλέγουμε ελεύθερα, ή όλες μας οι επιλογές είναι αιτιοκρατικές συναρτήσεις της βιολογίας; Δεν το γνωρίζουμε και μαζί μ' αυτό δεν γνωρίζουμε πολλά άλλα θεμελιώδη πράγματα όπως για παράδειγμα, γιατί αυτός ο κόσμος να υπάρχει αντί να μην υπάρχει. Δεν θα μπορούσε να μην υπάρχει; Σαφέστατα. Και γιατί ρέπει προς την αποσύνθεση και την καταστροφή αντί προς την σύνθεση και την δημιουργία; Δεν το ξέρουμε... Μετά από δυόμισυ χιλιετίες προβληματισμού, δεν έχουμε καν την σιγουριά να απαντήσουμε ακόμη αν η γνώση και η αρετή διδάσκονται και λειτουργούμε ως κοινωνία με άλλη μία ενεργό θεωρία στην εκπαίδευση, στο θεμέλιό μας... Τι οικοδόμημα ανεγείρεται λοιπόν επάνω σε ένα τέτοιο ασαφές θεμέλιο; Τα αποτελέσματα τα βλέπουμε. Οι άνθρωποι δεν μορφώνονται σε κάτι καλό και η δυστυχία πάνω στον πλανήτη εξαπλώνεται όλο και περισσότερο. Εκτός κι αν έχουν πάρει τα μυαλά μας τόσο αέρα που τσουβαλιάζουμε Σωκράτη, Πλάτωνα, Αρκεσίλαο, Πύρρωνα και όλους τους φυσικούς αρχαίους και νεώτερους αδιακρίτως. Αν όχι, αν διατηρούμε ακόμη εστω και μία ικμάδα ειλικρίνιας, θα δεχθούμε ότι μόνο εικάζουμε για θέματα τόσο θεμελιώδη, αλλά την ίδια στιγμή μιλάμε και γράφουμε επί παντός επιστητού με ύφος εκατό καρδιναλίων. Ψάχνουμε αποκούμπια και κατεβάζουμε τον πήχυ στα ζητούμενα της ζωής μας, αλλά η ψευδαίσθηση που μόνοι μας δημιουργούμε, αυτή η περίφημη "κομπίνα" της ενεργούς θεωρίας, δεν μπορεί να μας κάνει ικανούς έστω να διαχειριστούμε το αναπόφευκτο του θανάτου, την ελευθερία να διαμορφώσουμε τη ζωή μας, την απόλυτη μοναξιά μας και εν τέλει την απουσία - ή την αδυναμία μας να αντιληφθούμε την παρουσία - οποιουδήποτε προφανούς νοήματος ή λογικής στη ζωή. Αυτά τα τελευταία παρεμπιπτόντως αποτελούν - όχι τυχαία - τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού πάνω στο οποίο στηρίζεται σήμερα η ψυχανάλυση.

Οταν λοιπόν δεν γνωριζουμε, καλύτερα θα ήταν να συμπεριφερόμαστε ανάλογα με την άγνοιά μας. Περισσότερο ταπεινά, με λίγότερη έπαρση και αλαζονεία και πάνω από όλα με την κατανόηση ότι η εικονική πραγματικότητα που χτίζουμε στον μικρόκοσμό μας με την βοήθεια ενεργών θεωριών και άλλων "εργαλείων", μπορεί να είναι είτε εικονική, είτε πραγματική. Οχι και τα δύο.

(ΗΚ)